NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
218 - (1254) وحدثني
زهير بن حرب.
حدثنا الحسن
بن موسى. أخبرنا
زهير عن أبي
إسحاق. قال:
سألت زيد بن
أرقم: كم غزوت
مع رسول الله
صلى الله عليه
وسلم ؟ قال: سبع
عشرة. قال:
وحدثني زيد بن
أرقم ؛
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم غزا تسع
عشرة. وأنه حج
بعد ما هاجر
حجة واحدة.
حجة الوداع.
قال أبو
إسحاق: وبمكة
أخرى .
{218}
Bana Züheyr b. Harb
rivayet etti. (Dediki): Bize Hasen b. Mûsâ rivayet etti. (Dediki): Bize Züheyr,
Ebû İshâk'dan naklen haber verdi. Demişki:
Zeydü'bnü Erkam'a :
— Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
ile beraber kaç gazada bulundun? diye
sordum.
— On yedi; cevâbını verdi. Zeydü'bnü Erkam'ın
bana anlattığına göre Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) on dokuz gaza
yapmış; hicretten sonra yalnız bir hacc
(yâni) veda haccını îfâ buyurmuş.
Ebû İshâk: «Mekke'de
başka bir hacc (daha yapmıştır) demiş.
İzah:
Bu hadîsi Buhârî «Kitâbu'I-Megâzî»
nin bir iki yerinde Müslim aynı bahisde, Tirmizî «Kitâbu'l-Cihâd» da tahrîc
etmişlerdir. Hadîsin metni Buhâri'nin bir rivayetinde şöyledir :
«Zeydü'bnü Erkam'ın
yanında oturuyordum. Kendisine:
— Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) kaç gaza
yaptı? diye sordular. Zeyd:
— On dokuz! cevâbını
verdi.
— Onunla beraber sen kaç gazada bulundun?
dediler.
— On yedi! cevâbını verdi. Ben :
— İlk gaza hangisidir? diye sordum. Zeyd:
— Useyre yahud Uşeyr'dir, dedi. (Şu'be demiş
ki).:
— Ben (bunu) Katâde'ye söyledim, de Katâde:
— Uşeyr'dir, dedi.»
Müslim'in rivayet
ettiği bir hadîsde Hz. Cabir (Radiyallahu anh): «Nebi (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem) ile birlikde on dokuz gazada bulundum. Yalnız Bedr ile Uhud gazalarına
iştirak edemedim. Babam mani oldu. Uhud harbinde babam Abdullah şehid edilince
Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ile hiç bir gazadan geri kalmadım.»
dediğine göre Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in yirmibir gaza yapmış olması
iktiza eder. Çünkü Câbir (Radiyallahu anh) Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
ile ondokuz gazada bulunduğunu iki gazaya da iştirak edemediğini bildiriyor.
Megâzi ve siyer kitaplarında gaza adedi daha çok gösterilmiş hattâ İbn-i
Sa'd'in beyânına göre Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) yirmi yedi gaza
yapmış; bu maksatla kırkyedi seriyye göndermiştir.
Ebû İshâk'in «Mekke'de
başka bir hacc daha yapmıştır.» sözü Hicretten önceki zamana aittir. Bu söz Resulullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'in Hicretten önce de yalnız bir hacc yaptığı îhâmını verir.
Halbuki Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Hicretten önce birçok defalar hacc
etmiştir.